Гарчи, парламентаризм ғояси одамзод тарихининг дастлабки минг йиллиги бўсағасида Европада халқ мажлислари шаклида юзага келган бўлса-да, аммо ҳануз унинг асосий шиори:”Мени сайланг, фақат мени!” бўлиб келмоқда. Зотан, бошқача бўлиши ҳам мумкин эмас. Сайлов—сийловдир, демак, нафс билан боғлиқ.
Маълумки, Қирғизистонда ўтаётган навбатдаги парламент сайловларига 7 фоизлик тўсиқ қўйилган. Бошқача айтганда, қайси бир партия сайловда иштирок этган сайловчиларнинг 7 фоиздан ортиқ овозига эга бўлса, ўша партия парламентга боради. Сиёсий тахлилчилар ҳозирданоқ қайси партиялар парламентдан жой эгаллаши мумкинлигини башорат қилишмоқда. Жумладан, “Ъ”(Коммерсантъ. Ру) Қирғизистоннинг бўлажак парламенти бутунлай янгиланишини, шунингдек, партиялар орасида “ЕвроОсиё” иқтисодий ҳамкорлик ташкилотининг ашаддий тарафдори “Биримдик” ҳамда исломий анъаналарга лоқайд бўлмаган “Мекеним Кыргызстан” партияларининг етакчилик қилишларини таъкидламоқда. Хусусан, ахборот агентлиги “Биримдик” партиясининг лидери Марат Аманкуловнинг шундай сўзларини келтиради:” Биз “ЕвроОсиё”ни танлаймиз. Бу ташкилот Қирғизистоннинг келажакдаги тараққиёти, мамлакатнинг сиёсий, иқтисодий ва ҳарбий хавфсизлиги учун имконият”.
Бу фикрлардан бизнингча, бир қатор саволлар туғилади: демак, “ЕвроОсиё” бўлмаса, Қирғизистон ҳам йўқ, эканда?! Ахир Қирғизистон мустақил давлат-ку! Депутатликка номзодлар юқоридаги имкониятларни аввало мамлакатнинг ичидан қидиришлари лозим эмасми?
“Мекеним Кыргызстан” партияси эса ўз олдига Қирғизистон иқтисодиёти ва қишлоқ хўжалигини ривожлантириш ва бошқа долзарб вазифаларни қўяр экан, имконияти чекланган кишиларнинг ҳуқуқларини ҳимоя этишга ҳам эътибор қаратгани диққатга сазовор.
Бугунги сайлов пойгасида катта ишонч билан олға интилаётган яна икки нафар партия борки, улар “Кыргызистан” ва “Республика”дир. Маълумки, “Кыргызистан” олдинги чақириқда СДПК ҳамда муҳолифатдаги “Ата Мекен” билан иттифоқда бўлган. “Республика” партиясининг асосчиси сифатида эса Қирғизистоннинг энг катта бойларидан бири Омурбек Бабановни айтиб келишади. Шунга қарамай, мазкур партияларнинг аъзолари ёшлар ва иқтидорли мутахассислар ҳисобига янгилангани далолат қилинади.
Хуллас, Қирғизистон парламентига бўлажак сайловларни кузатиб бораётган тахлилчилар, жумладан, “Ъ” ахборот агентлигининг тахминича, амалдаги парламентда ҳозир бўлган олти партия ўрнига 4-октябрда ўтадиган сайловларда тўртта партиянинг келиш эҳтимоли бор.
Бизнингча эса бунда шу пайтгача Қирғизистонда ўтказилган сайловлар табиатидан келиб чиқадиган бўлсак, ”Мени сайланг, фақат мени!”дегувчиларнинг чўнтаклари ҳам катта аҳамият касб этади..
Хуллас, “Мени сайланг” жангоҳи шундай жангоҳки, унда умумий ниятларни рўёбга чиқарувчи соф дил кишилардан кўра, тараф-тарафларга бўлинган гладиаторларнинг қўллари устун келиши мана неча йилларки ўзини намоён этиб келяпти.
Холис Назар.